ANAL KAŞINTI
Tıbbi ismi piruritis ani olan bu durum makat etrafında şiddetli kaşıntı olarak kendini gösterir. Kaşıntıların önemli bir bölümünde neden bulunamaz (idiyopatik hastalık). Bu olgularda dikkatli bir öykü alındığında bireyin temizlik açısından aşırı titiz olduğu ve aşırı temizlik yaptığı (örneğin sert tuvalet kağıdı ile aşırı temizlenme) ya da yetersiz temizlik yaptığı öğrenilebilir. Ayrıca iç çamaşırların temizliğinde kullanılan deterjan benzeri kimyasallar da kaşıntı nedeni olabilmektedir. Buna karar verilebilmesi için diğer nedenlerin ve muayene ve çeşitli testlerle olmadığının gösterilmesi gerekir.
Hastalık açısından bakıldığında 2. dereceden ileri hemoroid, anal çatlak (fissür), anal fistül, ve bölgede tümör varlığı kaşıntıya neden olabildiğinden hastanın bu açılardan dikkatlice incelenmesi gereklidir. Ayrıca mikroplar, mantarlar, parazitler, uyuz, frenginin (sifiliz) neden olduğu iltiaplar ve HPV virüsünün neden olduğu kondilomalar da (Resim 1) kaşıntı nedeni olabildiğinden şüphe varsa araştırılmalıdır.
Resim 1: HPV virüsünün neden olduğu makat kenarında çepeçevre kondilom.
Kaşıntı nedeni bulunan hastalarda neden yönelik tedavi yapılması ile kaşıntı çoğu kez düzelir. Gerektiğinde bölgeden biyopsi yapılarak tanı da konabilir.
Nedeni bulunamyan hastalarda (idiyopatik hastalık) ise aşırıya kaçılmaması kaydıyla anal hijyene dikkat edilmesi, iç çamaşırların basit temizleyicilerle yıkanması ve kızgın ütü ile ütülenmesi, kaşıntı yapabilecek yiyeceklerin alınmaması genel tedbirler olarak sıralanabilir. Bunlara ek olarak bölgeye uzun süreli olmamak kaydıyla (15-20 gün) kortizonlu merhemler tatbik edilebilir. Bazı hastalarda kaşıntıyı önlemek için hekimin önereceği ilaçlar yardımcı olabilir.